تعاریف اصطلاحی زیادی برای خلاقیت ارائه شده که می توان معنای مشترک بین آن ها را اینگونه بیان کرد:«خلاقیت فرآیندی است که منجر به ایجاد چیزی جدید می شود»[2]
از طرفی با توجه به آیات قرآن، انسان صریحاً به عنوان خلیفه الله[6] معرفی شده است.یعنی کسی که قدرت خداگونگی دارد؛ لذا اگر در آیات متعددی صفت «خلّاق»(بسیار نوآفرین) به خداوند نسبت داده می شود،پس انسان هم می تواند صفت «خلاقیت» را داشته باشد، منتهی در ذیل علم الهی. کما اینکه خلقت پرنده از گِل توسط حضرت عیسی(ع)[7] و یا ایجاد نوآوری در ساختن لباس رزم سپاهیان توسط حضرت داود(ع)[8] و یا ایجاد سدّ توسط ذوالقرنین برای دفع دعوای یأجوج و مأجوج، نشان دهنده ی خلاقیت آن ها بوده است.
از آن جایی که عالِم مطلق خداوند است و علم انسان شعاعی از علم اوست، با توجه به متون دینی، خلاقیت انسان، یعنی طرح ایده های جدید در ذهن او و خلق امور جدید، در ذیل خلاقیت پروردگار می باشد. در واقع آنچه انسان به آن رسیده ، شاخه ای از چشمه سار علم الهی است.
در دیدگاه اسلامی، خلاقیت، یک فرآیند هدفداری است که باید با مصالح متناظر با شأن خلیفه اللهی بودن انسان هماهنگ باشد. ولذا هر نوع خلاقیتی ، به صرف اینکه تازه و نو است، نمی تواند بار ارزشی داشته باشد.
[1] . مفردات راغب، ترجمه حسین خداپرست، ص 253
[2] . اسلام و پژوهش های تربیتی، سال هفتم، شماره دو، ص 13
[3] . أَوَ لَیْسَ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِقادِرٍ عَلى أَنْ یَخْلُقَ مِثْلَهُمْ بَلى وَ هُوَ الْخَلاَّقُ الْعَلیمُ
[4] . الَّذی أَحْسَنَ کُلَّ شَیْءٍ خَلَقَهُ وَ بَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسانِ مِنْ طین
[5] . انعام: 1
[6] . بقره: 30
[7] . مائده: 110
[8] . انبیاء:80
